'خدایا مواخذه نكن مرا در این روز به لغزش‌ها و درگذر از من در آن از خطاها و بیهودگی‌ها و قرار مده مرا در آن نشانه تیر بلاها و آفات، ای عزت دهنده مسلمانان.'

مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز چهاردهم می‌گوید: در فراز دوم این دعا از خدا می‌خواهیم گناهان ما را اقاله كند. لفظ 'اقاله' در دعای كمیل نیز وارد شده است، بدین معنا كه خداوند ما را بدون هزینه ببخشاید.

** شرح فراز اول دعا

آیت الله مجتهدی در شرح فراز 'اللهمّ لاتؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ' می‌گوید: خدایا من را به لغزش ‌ها مواخذه نكن. گاهی آدم می‌لغزد و ایمانش ضعیف می‌شود و تقوایش از بین می‌رود. گناهان آدمی همان لغزش است و باید از خدا بخواهد كه مواخذه نشود.

وی می‌افزاید: خدا در اثر گناه به غضب می‌آید و سیل و زلزله و بلایای طبیعی همه آثار گناه است. مردم را توجه نمی‌دهند كه غالب این اتفاقات و تصادفات به علت انجام گناه است.

این استاد اخلاق ادامه می‌دهد: كسی كه نماز اول وقت نمی‌خواند و اتومبیل خود را در جاده می‌راند، مورد نفرین نماز قرار می‌گیرد و تصادف می‌كند. نماز اول وقت انسان را نفرین می‌كند و می‌گوید 'خدا ضایع كند تو را كه من را ضایع كردی!'

وی ادامه می‌دهد: اگر مسلمانی اول وقت نماز بخواند، نماز او را دعا می‌كند و می‌گوید: 'خدا حفظ كند تو را كه من را حفظ كردی' و زندگی رو به روال می‌افتد.

آیت‌الله مجتهدی در ادامه می افزاید: اگر كسی با خدا باشد، هیچ كس نمی‌تواند علیه او توطئه كند، چون او خدا را دارد.

** شرح فراز دوم دعا

این استاد اخلاق در شرح فراز 'واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ' می‌گوید: خدایا 'اقاله' كن و گناهان ما را بیامرز. در دعای كمیل هم این لفظ است كه خدایا لغزش‌های ما را اقاله كن؛ یعنی ما را بدون هزینه ببخش. در مورد معامله نیز چنین لفظی در فقه وجود دارد. یعنی فروشنده و خریدار حق فسخ معامله را تا زمانی كه با یكدیگر هستند، دارند. اما بعد از جدایی و بدون دلیل نیز اگر مشتری جنس را پس آورد، كاسب مستحب است آن را قبول كند. مثلا شخصی یك ظرف ماست می‌‌خرد و به منزل می‌برد و متوجه می‌شود كه پیش از وی ظرف ماست دیگری نیز خریداری شده است. در این حالت اگر ظرف ماست را به فروشنده باز گرداند، مستحب است وی آن را بپذیرد و پول آن را عینا پس دهد.

** شرح فراز سوم دعا

وی در تشریح عبارت 'ولاتَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ' اظهار می‌كند: خدایا من را تیر بلا قرار مده. سیل و رانش زمین یعنی همان تیر! هواپیما در آسمان پرواز می‌كند و ناگاه روی ساختمانی فرود می‌آید و همه ساكنان آن از بین می‌روند. این غرض و تیر بلاست كه حاصل گناه و خطاهای ماست.

این استاد حوزه علمیه می‌گوید: تمام پیش‌آمدهایی كه می‌شود همه نتیجه گناهان ماست برای این گفته من مدرك وجود دارد و هم در قرآن آیه دارد و هم در این باره روایت و حدیث داریم.

وی با اشاره به آیه قرآن می‌گوید: 'هر گرفتاری برای شما پیش می‌آید، دسترنج خودتان است.' هر چه بكاری همان را درو می‌كنی. از گندم، گندم و از جو، جو می‌روید.

وی ادامه می‌دهد: قرآن می‌فرماید: 'خدا برنامه‌های مردم را عوض نمی‌كند، آنها را گرفتار بلا نمی‌كند مگر اینكه خودشان را تغییر دهند.'

مثل ماشین كه انحراف به چپ پیدا كند، تصادف می‌كند، ما هم اگر انحراف به چپ داشته باشیم تصادف می كنیم.

** شرح فراز چهارم دعا

این مجتهد فقید در شرح فراز پایانی دعای روز چهاردهم بیان می‌كند؛ در پایان دعا می‌گویم:

'بِعِزّتِكَ یا عزّ المسْلمین' به عزت خودت، این دعاها را درباره ما مستجاب كن! ای كسی كه عزت مسلمین با توست. ببینید الان مسلمین چه عزتی دارند! آمریكا غر می‌زند، مسلمانان مقابلش ایستاده‌اند و تمام دنیا علیه آن هستند.

فراهنگ ** 1883 ** 1071